خودرو - جرم و ابعاد خودروها ی گروه M1- ویژگیها

_6500

_ خودرو -  جرم و ابعاد خودروها ی گروه M1- ویژگیها

چاپ اول

آشنایی با مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران

مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران به موجب قانون، تنها مرجع رسمی کشور است که عهده دار وظیفه تعیین، تدوین و نشر استانداردهای ملی (رسمی) میباشد.

تدوین استاندارد در رشته های مختلف توسط کمیسیون های فنی مرکب از کارشناسان مؤسسه، صاحبنظران مراکز و مؤسسات علمی، پژوهشی، تولیدی واقتصادی آگاه ومرتبط با موضوع صورت میگیرد. سعی بر این است که استانداردهای ملی، در جهت مطلوبیت ها و مصالح ملی وبا توجه به شرایط تولیدی، فنی و فن آوری حاصل از مشارکت آگاهانه و منصفانه صاحبان حق و نفع شامل: تولیدکنندگان ،مصرف کنندگان، بازرگانان، مراکز علمی و تخصصی و نهادها و سازمانهای دولتی باشد.پیش نویس استانداردهای ملی جهت نظرخواهی برای مراجع ذینفع واعضای کمیسیون های فنی مربـوط ارسال میشود و پس از دریـافت نظـرات وپیشنهادهـا در کـمیته ملـی مرتبـط بـا آن رشته طرح ودر صورت تصویب به عنوان استاندارد ملی (رسمی) چاپ و منتشر می شود.

پیش نویس استانداردهایی که توسط مؤسسات و سازمانهای علاقمند و ذیصلاح و با رعایت ضوابط تعیین شده تهیه می شود نیز پس از طرح و بـررسی در کمیته ملی مربوط و در صورت تصویب، به عنوان استاندارد ملی چاپ ومنتشرمی گردد. بدین ترتیب استانداردهایی ملی تلقی می شود که بر اساس مفاد مندرج در استاندارد ملی شماره ((5)) تدوین و در کمیته ملی مربوط که توسط مؤسسه تشکیل میگردد به تصویب رسیده باشد.

مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران از اعضای اصلی سازمان بین المللی استاندارد میباشد که در تدوین استانداردهای ملی ضمن تـوجه به شرایط کلی ونیازمندیهای خاص کشور، از آخرین پیشرفتهای علمی، فنی و صنعتی جهان و استانداردهـای بین المـللی استفـاده می نماید.

مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران می تواند با رعایت موازین پیش بینی شده در قانون به منظور حمایت از مصرف کنندگان، حفظ سلامت و ایمنی فردی وعمومی، حصول اطمینان از کیفیت محصولات و ملاحظات زیست محیطی و اقتصادی، اجرای بعضی از استانداردها را با تصویب شورای عالی استاندارد اجباری نماید. مؤسسه می تواند به منظور حفظ بازارهای بین المللی برای محصولات کشور، اجرای استاندارد کالاهای صادراتی و درجه بندی آنرا اجباری نماید.

همچـنین بمنظـور اطـمینان بخـشیدن به استفاده کنندگـان از خـدمات سازمانها و مؤسسات فعال در زمینه مشاوره، آموزش، بازرسی، ممیزی و گواهی کنندکان سیستم های مدیریت کیفیت ومدیریت زیست محیطی، آزمایشگاهها و کالیبره کنندگان وسایل سنجش، مؤسسه استاندارد اینگونه سازمانها و مؤسسات را بر اساس ضوابط نظام تأیید صلاحیت ایران مورد ارزیابی قرار داده و در صورت احراز شرایط لازم، گواهینامه تأیید صلاحیت به آنها اعطا نموده و بر عملکرد آنها نظارت می نماید. ترویج سیستم بین المللی یکاها ، کالیبراسیون وسایل سنجش تعیین عیار فلزات گرانبها و انجام تحقیقات کاربردی برای ارتقای سطح استانداردهای ملی از دیگر وظایف این مؤسسه می باشد.

کمیسیون استاندارد خودرو– جرمها و ابعاد خودرو ها و تریلرها- ویژگیها و روش آزمون

رئیس	نمایندگی
فاطمی , مسعود(فوق لیسانس مهندسی مکانیک)	شرکت سازه گستر
اعضا
امینی , مصطفی (لیسانس مهندسی مکانیک)	شرکت مهندسی مکانیک
تبریزی , احمد (لیسانس مهندسی صنایع )	شرکت کیفیت پویان
عیلامی فر , سیاوش (فوق لیسانس مهندسی مکانیک )	شرکت ایران خودرو
خلیلی پور , شهریار (لیسانس مهندسی مکانیک)	شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران
دبیران
امینی , فاطمه (لیسانس مهندسی مکانیک)	موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران
مرادی , فرزاد (فوق لیسانس مهندسی مکانیک )	شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران

فهرست مندرجات....	.....صفحه
پیشگفتار..	........ب
1    هدف...	...1
2    دامنه کاربرد.	....1
2   مراجع الزامی.	.....1
3   تعاریف و اصطلاحات....	....2
4   کلیات    ....	... ... 12
5   الزامات	12.
پیوست الف	..29

پیشگفتار

استاندارد "خودرو- جرم ها و ابعاد خودروها و تریلرها- ویژگیها و روش آزمون " که پیش نویس آن توسط شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران در کمیسیونهای مربوط تهیه و تدوین شده و در چهل و دومین اجلاس کمیته ملی استاندارد خودرو و نیرومحرکه مورخ 28/11/81  مورد تایید قرار گرفته است , اینک به استناد بند 1 ماده 3 قانون اصلاح قوانین و مقررات موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران مصوب بهمن ماه 1371 به عنوان استاندارد ملی ایران منتشر میگردد .

برای حفظ همگامی و هماهنگی با تحولات و پیشرفتهای ملی و جهانی در زمینه صنایع , علوم و خدمات , استانداردهای ملی ایران در مواقع لزوم تجدید نظر خواهد شد  و هر گونه پیشنهادی که برای اصلاح یا تکمیل این استانداردها ارائه شود , در هنگام تجدید نظر در کمیسیون فنی مربوطه مورد توجه قرار خواهد گرفت. بنا بر این برای مراجعه به استانداردهای ایران باید همواره از آخرین تجدید نظر آنها استفاده کرد .

در تهیه و تدوین این استاندارد سعی شده است که ضمن توجه به شرایط موجود و نیازهای جامعه در حد امکان  بین این استاندارد و استاندارد ملی کشورهای صنعتی  و پیشرفته هماهنگی ایجاد شود  .

منبع و ماخذی که برای تهیه این استاندارد به کار رفته به شرح زیر است :

1- 97/27/EC : 1997 -relating to the masses and dimensions of certain categories of motor vehicles and their trailers and amending Directive 70/156/EEC

خودرو – جرمها و ابعاد خودرو ها و تریلرها – ویژگیها و روش آزمون

       هدف

هدف از تدوین این استاندارد تعیین ویژگیها و روش های آزمون جرمها و ابعاد خودروها و تریلرها میباشد.    

        2دامنه کاربرد

این استاندارد در رابطه با جرم ها و ابعاد  خودروهای گروه های N,M₃,M₂ و تریلرهای گروه O تعریف شده در استاندارد ملی شماره... 1بکار می رود .

3        مراجع الزامی

مدارک زیر حاوی مقرراتی است که در متن این استاندارد به آنها ارجاع شده است . بدین ترتیب آن مقررات جزئی از این استاندارد محسوب میشوند . در مورد مراجع دارای تاریخ چاپ و/ یا تجدید نظر , اصلاحیه ها و تجدید نظرهای بعدی این مدارک مورد نظر نیست .

معهذا بهتر است کاربران ذینفع این استاندارد امکان کاربرد آخرین اصلاحیه ها و تجدید نظرهای مدارک الزامی زیر را مورد بررسی قرار دهند .در مورد مراجع بدون چاپ و یا تجدید نظر , به آخرین چاپ و یا تجدید نظر آن مدارک ارجاع داده میشود .

 استفاده از مراجع زیر برای کاربرد این استاندارد الزامی است :

1- 70/156/EEC :1998-on the approximation of the laws of the

member states relating type approval of motor vehicles and their trailers.

2- 53/96/EC : 1997 -

3- 92/21/EEC : 1997- Masses  and Dimensions (cars)

4- 80/1269/EEC: 1997- Engine Power

5- ISO   612-1978-Vehicle  Leughts

4         تعاریف و اصطلاحات

در این استاندارد اصطلاحات و واژه ها با تعاریف زیر به کار می رود :

خودروی موتوری 1

عبارت است از هر وسیله متحرک دارای توان موتور که مطابق با استاندارد ملی شماره.......2  تعریف شده است.

4-1-1    خودروی گروهN

4-1-1-1  کامیون 3

عبارت است از یک خودرو گروه N3,N2,N1 که  اصولا" به منظورانتقال بار ، طراحی وساخته می شود و   همچنین می تواند تریلر ها را نیز بکسل کند .

4-1-1-2   خودرو بکسل کننده4 ( کشنده )

عبارت است ازیک خودروگروهN₃,N₂,N₁ که اصولا" برای بکسل کردن تریلرها طراحی وساخته می شوند .

4-1-1-2-1 خودرو بکسل تریلر  5( کشنده جاده ای )

عبارت است از یک خودروی بکسل کننده که  اصولا" برای بکسل کردن تریلرها ( بجز نیم تریلر ها) طراحی و ساخته می شوند که می توانند به سکوی بارگذاری تجهیز شوند .

4-1-1-2-2  خودرو بکسل کننده نیم تریلر6

عبارت است از یک خودرو بکسل کننده که  اصولا" جهت بکسل کردن نیم تریلرها طراحی وساخته می شوند .

4-1-1-3  خودروهای کامل یا کامل شده گروه N، بجز کامیون ها و خودروهای  بکسل کننده وسایل با منظور خاص در نظر گرفته میشوند.

4-1-2 وسایل نقلیه موتوری گروهM3,M2 

4-1-2-1   اتوبوس  7

عبارت است از یک خودروئی از گروهM₃یاM₂ که برای حمل مسافرین نشسته یا نشسته وایستاده طراحی وساخته می شود .

4-1-2-1-1   اتوبوس مفصل دار1 

 عبارت است از نوعی اتوبوس شامل دو یا چند بخش صلب که از  یکدیگر جدا شده اند و قسمتهای مسافر هر بخش با هم مرتبط می باشند , بنابراین مسافرین می توانند آزادانه بین آنها حرکت کنند . بخش های صلب دائما" متصل بوده و به هرحال به سادگی می توانند در کارگاه از هم جدا شوند .

4-1-2-1-2  اتوبوس دو طبقه 2

عبارت است از اتوبوسی که فضای مربوط به مسافرین حداقل در یک قسمت، روی دو سطح  مجزا قرار گرفته ودر طبقه بالا محلی برای ایستادن مسافرین وجود ندارد .

4-1-2-1-3   کلاس اتوبوس 

4-1-2-1-3-1  برای خودروهای دارای ظرفیت بالای 22 مسافر بعلاوه راننده عبارت است از:

4-1-2-1-3-1-1    کلاس  1

خودروهای ساخته شده بامحل هایی برای ایستادن مسافرین وبا امکان حرکت متناوب آنها

4-1-2-1-3-1-2    کلاس 2 

خودروهایی که اصولا" جهت حمل مسافرین نشـسته  همچنین در صورت لزوم برای حـمل مسافرین ایستاده در راهرو ساخته می شوند .

4-1-2-1-3-1-3    کلاس 3 

 خودروهای ساخته شده ویژه حمل مسافرین نشسته .

4-1-2-1-3-2 برای خودروهایی که ظرفیت مسافرین آن بعلاوه راننده بیشتراز22 نفر نباشد,عبارت است از :

4-1-2-1-3-2-1    کلاس   A

خودروهائی که برای حمل مسافرین ایستاده طراحی می شوند ، در این گروه دارای صندلی بوده و ممکن است  پیش بینی جهت مسافرین ایستاده نیز داشته باشد.

کلاس B   

 خودروهایی که برای حمل مسافرین ایستاده طراحی نمی شوند یک خودرو از این گروه هیچ پیش بینی برای مسافرین ایستاده نشده است .

  یادآوری -  یک خودرو می تواند متعلق به بیشتر از یک گروه در نظر گرفته شود ، در چنین مواردی  باید تمامی شرایط این استاندارد را دارا باشد .

4-1-2-2   خودروهای گروهM₃,M₂ بجز اتوبوس ها به عنوان، وسایل نقلیه ویژه ( مثلا" آمبولانس ) در نظر گرفته میشوند.

 خودروهای گروه O

4-2-1    وسیله نقلیه بکسل شده1 ( تریلر)

عبارت است از یک خودرو غیر خودران که طوری طراحی می شود که توسط یک خودرو بکسل شود.

4-2-2     نیم تریلر²

عبارت است از یک وسیله نقلیه بکسل شده که جهت کوپل شدن به یک خودرو بکسل کننده نیم تریلر یا به یک محورحمال و برای دادن یک بار عمودی بزرگ بر وسیله بکسل کننده یا روی محورحمال طراحی می شود .

4-2-3     تریلر با میله کشش ³

عبارت است از یک خودرو بکسل شده با حداقل دو محور که حداقل یکی ازمحورها فرمان می گیرد و:

- به یک خودروی بکسل کننده تجهیز می شود که می تواند بطور عمودی ( نسبت به تریلر) حرکت کند.

- هیچ بار عمودی استاتیکی بزرگی را نسبت به خودرو بکسل کننده ( کمتر از  100دکا نیوتن)  منتقل نمیکند. وقتیکه یک نیم تریلر با یک محورحمال4 کوپل می شود بعنوان یک تریلر با میله حمال ⁴ در نظر گرفته می شود.

4-2-4     تریلر با محور-مرکزی 5

عبارت است از یک تریلر صلب با میله کششی که محور(ها)نزدیک به مرکزگرانش خودرو( وقتیکه تریلر بطور یکنواخت بارگذاری می شود ) قرار داده می شود (ند) به نحوی که  تنها یک بار عمودی استاتیکی کوچکی را به خودرو بکسل کننده منتقل می کنند که بیشتر از 10 درصد بار مربوط به حداکثر جرم تریلر یا بار1000 دکا نیوتن(هرکدام کمتر باشد ) نباشد .

4-3      گروه محورها 1 

عبارت است از محورهایی که بخشی از یک بوگی 2میباشد. یک گروه دو محوره3 یک دوتائی4و یک گروه سه محوره ، یک بوگی سه محوره نامیده میشود . یک محورتکی5 بعنوان یک گروه یک محوره در نظر گرفته می شود .

4-4       ابعاد خودرو  6

عبارت است از ابعادی از خودرو که  بر اساس ساخت , توسط کارخانه سازنده ارائه می شود.

4-4-1    طول خودرو7

 عبارت است از اندازه ای که بر اساس استاندارد ملی شماره....8 اندازه گیری می شود .     علاوه بر شرایط آن استاندارد ، هنگام تعیین طول خودرو وسایل زیر نباید در نظر گرفته شوند :

برف پاک کن و شیشه شوی

صفحه علائم جلو یا عقب

وسایل آب بندی مربوط به کارهای گمرکی حفاظ آنها

وسایل محکم کننده برزنت و حفاظ آنها

تجهیزات روشنایی

آینه های دید عقب

ابداعات مربوط به مشاهده فضای عقب

لوله های مکش هوا

موانع طولی اجسام قابل منفصل شدن

پله های دسترسی

لاستیک ضربه گیر1 

سکوی بالابرنده ، سراشیبی دسترسی و ابزار مشابه در حال حرکت که از 200 میلیمتر بیشتر نشود به شرطی که ظرفیت بار گذاری وسیله نقلیه افزایش نیابد .

ابزار کوپل کننده خودرو

4-4-2      عرض خودرو 2 

عبارت است از اندازه ای که بر اساس استاندارد ملی شماره ....3 اندازه گیری می شود .

علاوه بر شرایط آن استاندارد ، هنگام اندازه گیری عرض خودرو ابزار و وسایل زیر نباید در نظر گرفته شوند:

وسایل آب بندی مربوط به کارهای گمرکی و محافظ آنها

وسایل محکم کننده برزنت و حفاظ آنها

وسایل هشدار دهنده مربوط به خرابی لاستیک

بخش های انعطاف پذیرجلو آمده و بیرون زده سیستم ممانعت از پاشش (به استانداردملی ایران به شماره .... 4 رجوع شود).

تجهیزات روشنایی

برای وسایل گروههای M₃,M₂ سراشیبی دسترسی ، سکوی بالابرنده و ابزار مشابه مشروط بر آنکه بیشتر از 10 میلیمترنسبت به کنار وسیله بیشتر نشود و گوشه های سراشیبی بسمت جلو یا عقب که با شعاعی که کمتر از 5 میلیمترنباشد باید گرد شوند . لبه ها باید با شعاعی گرد شوند که کمتر از 5/2 میلیمتر,نباشد .

آینه های دید عقب

نمایش دهنده های فشار باد لاستیک

پله های قابل جمع آوری

قسمت تغییر شکل داده دیواره لاستیک بلافاصله بالای نقطه تماس با زمین.

4-4-3    ارتفاع خودرو 1

عبارت است از بعدی که بر اساس استانداردهای ملی ایران به شماره.....² اندازه گیری می شود .

علاوه بر تمهیدات آن استاندارد ، هنگام اندازه گیری ارتفاع وسیله نقلیه، ابزار آلات زیر نباید در نظر گرفته شوند :

ابزارآلات هوایی 3 ( آنتن ,.............. )

پانتوگراف وقتی که به وضعیت مرتفع در آیند

برای خودروهای با ابزار بلند کننده محور، اثر این ابزار باید در نظر گرفته شود.

4-4-4      طول ناحیه بارگذاری 4

طول ناحیه بارگذاری یک خودرو بجز کشنده نیم تریلر یا نیم تریلر عبارت است از فاصله از جلوترین نقطه خارجی ناحیه بارگذاری تا عقب ترین نقطه خارجی خودرو که بطور افقی در صفحه طولی خودرو اندازه گیری می شود .

در اندازه گیری فاصله ، موارد زیر را نباید در نظر گرفت :

-ناحیه بارگذاری در جلوی عقب ترین نقطه کابین

-وسایل ذکر شده در بند 4-4-1 یا

   -        واحدهای سرمایش بر جسته و وسایل کمکی های دیگر که در جلو یا در ناحیه بارگذاری قرار  داده می شوند .

4-5      جرم خودرو در حال حرکت   

عبارت است از جرم وسیله بدون بار با بدنه و با وسیله کوپلینگ در مورد یک خودرو بکسل کننده در حال حرکت , یا جرم شاسی با کابین اگرکارخانه سازنده، بدنه و یا ابزار کوپلنیگ را نصب نکند ( شامل سیال خنک کن ، روغن ها ، 90درصد سوخت ، 100درصد از مایعات دیگر بجز آبهای مورد استفاده ، ابزار ، چرخ یدکی و راننده (75کیلوگرم) و برای اتوبوس ها ،جرم خدمه در صورتیکه یک صندلی برای خدمه در وسیله وجود داشته باشد .)

حداکثرجرم بار گذاری شده مجاز فنی 1

عبارت است از حداکثر جرم خودرو بر اساس ساخت و عملکرد آن که توسط کارخانه سازنده اعلام می شود .

حداکثرجرم بارگذاری شده شـده مجـاز فنـی ، جهـت تعـیین گروه خودرو بر اساس استاندارد ملی ایران به شماره...2 ، به استثنای تریلرهای محورمرکزی و نیم تریلرها ، بکار برده می شود که جرم مورد استفاده جرمی متناسب با بار اعمال شده بر محورها در هنگامیکه خودرو باحداکثر جرم بار گذاری شده مجاز فنی اش بارگذاری شود,می باشد.

طبق تعریف تنها یک حداکثرجرم بار گذاری شده مجاز فنی می تواند به یک ترکیب فنی از نوع خودرو ارائه نسبت داده شود که بوسیله معیاری از مقادیر ممکن بندهای موجود در سند اطلاعاتی فصل 2 این استاندارد تعریف می شود. ایـن تـعریـف ( تنها یـک مقـدار )در رابطه با الزامات فـنـی مربـوطـه در بـند هــای4-7،  4-8 ، 4-10 و 4-12 بکار می رود .

4-7     حداکثرجرم مجاز فنی روی محور3   

عبارت است از جرم مربوط به حداکثر بار عمودی استاتیکی مجاز اعمال شده توسط محور روی سطح جاده ، بر اساس ساخت خودرو و محور که توسط کارخانه های سازنده خودرو اعلام می شود .

4-8   حداکثرجرم مجاز فنی روی یک گروه محور 4

عبارت است از جرم متناسب با حداکثر بار عمودی استاتیکی مجاز اعمال شده توسط گروه محورها بر سطح جاده بر اساس ساخت هر دوی خودرو و گروه محورها که توسط سازنده وسیله اعلام می شود .

جرم قابل بکسل 5

عبارت است از جرم یک تریلر با میله کشش ویا نیم تریلر با محورحمال کوپل شده به خودرو موتوری یا جرم مربوط به بار اعمال شده بر محورهای تریلر محورمرکزی یا نیم تریلر کوپل شده به وسیله نقلیه موتوری  .

حداکثر جرم مجاز فنی قابل بکسل1

عبارت است از حداکثر جرم قابل بکسل اعلام شده توسط سازنده.

حداکثر جرم مجاز فنی روی نقطه کوپل خودرو    

 عبارت است از جرم مربوط به حداکثربار استاتیکی عمودی مجاز روی نقطه کوپل بر اساس ساخت خودرو و یا ابزار کوپل کننده که توسط کارخانه سازنده اعلام می شود . طبق تعریف ، این جرم شامل جرم ابزار کوپل کننده برای  خودرو بکسل کننده در حال حرکت نمی شود ، اما شامل جرم هر ابزار کوپلینگ که در خودروهای دیگر نصب می شود نیز می باشد.

حداکثرجرم مجاز فنی روی نقطه کوپل یک نیم تریلر یا تریلر محور- مرکزی

عبارت است از جرم مربوط به حداکثر باراستاتیکی عمودی مجاز که توسط تریلر به وسیله بکسل کننده در نقطه کوپل منتقل شده و توسط کارخانه سازنده تریلر اعلام می شود .

حداکثر جرم بار گذاری شده مجاز فنی مرکب2

عبارت است از حداکثر مقدار مجموع جرم های خودرو بار گذاری شده و تریلر بارگذاری شده بکسل شده بر اساس ساخت خودرو که توسط کارخانه  سازنده اعلام می شود .

وسیله بالابر محور3

عبارت است از وسیله ای که به طوردائم برخودرو نصب بوده تا باعث کاهش یا  افزایش بار روی محورها بر اساس شرایط بارگذاری خودرو باشد :

یا بوسیله بلند کردن کامل چرخها از زمین / پایین آوردن آنها بر روی زمین

یا بدون بلند کردن چرخها از زمین ( مثلا" در مورد سیستم های تعلیق بادی یا سیستم های دیگر )

به منظور سهولت در کاهش ساییدگی لاستیکها در هنگامی که خودرو کاملا" بار گذاری نشده باشد و یا شروع حرکت بر روی زمین لغزنده باشد , در وسیله نقلیه موتوری یا مرکب محور متحرک افزایش داده می شود.

محور قابل انقباض1

عبارت است از محوری که می تواند توسط ابزار بالابر محورطبق اولین درخواست بند 4-14 بلند شده و پایین آورده شود .

محور قابل بار گذاری 2

عبارت است از محوری که بار روی آن می تواند بدون بلند شدن محوربا بکار بردن ابزار بالابر محوربر اساس مورد دوم بند 4-14 تغییر داده شود .

تعلیق بادی3

عبارت است ازیک سیستم تعلیق که روی آن حداقل 75 درصد از اثر فنر توسط فنرهای بادی ایجاد میشود .

تعلیق معادل با تعلیق بادی 

عبارت است از یک سیستم تعلیق برای محورخودرو یا گروه محورهایی که باید مطابق با شرایط بند 6-11 باشد .

نوع خودرو 4

عبارت است از خودروهایی که از نظر موارد زیر فرق نمی کنند :

- کارخانه سازنده ،

 - گروه وسیله نقلیه تعریف شده دراستاندارد ملی ایران به شماره....5 ،

      - جنبه های ضروری ساخت و طراحی مثلا":

 - برای وسایل نقلیه گروه های M₃ ,M₂ :

 - شاسی / بدنه خودمهار6 ، کفی تکی / کفی دوبل7 ، صلب / مجزا ( تفاوت های روشن واساسی)،

- تعلیق روی محورمحرک ؛ پنوماتیک یا معادل / بدون هوا و غیر معادل،

- تعداد محورها،

 - برای وسایل نقلیه گروه N:

 - شاسی/ کف ( تفاوتهای روشن و اساسی)،

 - تعلیق روی محورراننده ؛ پنوماتیک یا معادل / بدون هوا یا غیرو معادل،

 - تعداد محورها ،

 - برای وسایل نقلیه گروه O:

-  شاسی / بدنه خود مهار ( تفاوتهای روشن و اساسی) ، تریلر با میله کشش / نیم تریلر/

 تریلر محور– مرکزی ،

-  سیستم ترمز : بدون ترمز / اینرسی/ پیوسته،

-  تعداد محورها؛

جنبه های ساخت و طراحی ، بخصوص فاصله بین دو محور، طراحی محور، تعلیق ، فرمان ، لاستیکها و اصلاحات مربوطه وسیله  تصحیح کننده ترمز برای محورها ,الحاق ویا توقیف شیرهای کاهنده مربوط به کشنده نیم تریلر و کامیون و تـــجهیزات مربوط به شاسی ( مثلا" موتور، مخازن سوخت، جعبه دنده وغیره) ضروری در نظر گرفته نمی شوند .

5     کلیات

5-1   خودرو یا خودروهای نمونه باید دارای ویژگیهای مطابق با این استاندارد بوده وشرایط بند 6 را برآورده نماید. 

  6     الزامات

6-1   اندازه گیری جرم وسیله نقلیه در حال حرکت و توزیع آن ما بین محورها

اندازه گیری جرم وسیله نقلیه در حال حرکت و توزیع آن روی محورهای خودرو با ثابت قرار دادن خودرو بطوریکه چرخ های آن مستقیما به جلو تنظیم شده, صورت می گیرد .

اگر جرم های اندازه گیری شده بیشتر از 3 درصد با جرم های اعلام شده توسط سازنده برای وضعیت فنی مربوطه اختلاف نداشته باشد ویا اگر خودرویی از گروه های O₂,O₁,N₁ یا M₂ کمتر از 5/ 3 تن باشد اختلاف حاصل بیشتر از 5درصد نباشد ، جرم های در حال حرکت و توزیع آنها در میان محورها مطابق شرایط اعلام شده توسط سازنده , جهت بررسی الزامات زیر بکار می رود, در غیراینصورت جرم های اندازه گیری شده باید بکار روند .

6-2     اندازه گیری ابعاد

اندازه گیری طول ، عرض و ارتفاع کلی مطابق با شرایط بند 4-4 در مورد خودرو (های) متحرک ارائه شده بر اساس بند 5-1 انجام می گیرد .

اگر ابعاد اندازه گیری شده با آن مقادیری که توسط کارخانه سازنده اعلام شده , متفاوت باشد ، ابعاد اندازه گیری شده برای بررسی الزامات زیر بکار خواهند رفت ودر صورت لزوم , خدمات فنی اندازه گیریهای های اضافی بجز موارد ارائه شده در بند 5-1 را روی خودرو انجام خواهد داد .

6-3       حداکثر ابعاد مجاز خودرو

6-3-1       طول حداکثر

6-3-1-1    خودروی موتوری : طبق استاندارد ملی ایران به شماره...1

6-3-1-2   تریلر( شامل  نیم تریلر) : طبق استاندارد ملی ایران به شماره...1

6-3-1-3   اتوبوس متشکل از قسمتهای مجزا  : طبق استاندارد ملی ایران به شماره...1

6-3-1-4    نیم – تریلر

فاصله مورد اشاره در بند 6-3-1-4-1 بدون در نظر گرفتن وسایل گفته شده دربند 4-4-1 اندازه گیری می شود و فاصله مورد اشاره در بند 6-3-1-4-2 باید بطور کلی بدون معافیت اندازه گیری شود .

6-3-1-4-1 فاصله بین محور پین اصلی1 میل سگدست (چرخ پنجم) و عقب یک نیم تریلر که نبایـد از حد موجود در استاندارد ملی ایران به  شماره...2  بیشتر شود ، بطور افقی درصفحه طولی خودرو اندازه گیری می شود .

6-3-1-4-2 فاصله محور پین اصلی چرخ پنجم و جلوترین نقطه در جلوی نیم تریلر نباید از 04/2 متر بیشتر شود بطوری که مطابق با استاندارد ملی ایران به شماره...2 باید بطور افقی اندازه گیری شود.

6-3-2       عرض حداکثر

6-3-2-1    هر خودروئی : مطابق استاندارد ملی شماره...2 

6-3-2-2   ساختارهای اضافی3 ثابت یا سیار متعلق به  خودروهای گروه های O وN که  برای حمل کالا با دمای کنترل شده طراحی می شود ، ضخامت جداره های جانبی ، شامل عایق 45 میلیمتر افزایش می یابد, مطابق با استاندارد ملی شماره... ²

6-3-3       ارتفاع حداکثر

6-3-3-1   هر وسیله ای : مطابق استاندارد ملی ایران به شماره...2 

6-4    محاسبات توزیع جرم

6-4-1      روش محاسبه

6-4-1-1   برای انجام محاسبات توزیع جرم ،  کارخانه سازنده باید به واحد خدمات فنی مسئول آزمونها, اطلاعات (لوله ای یا به هر شکل مقتضی دیگر ) شناسائی لازم را بدهد- برای هر وضعیت فنی در محــدوده نوع  خودروکه توسط معیار ممکن شامل همه بندهای پیوست الف استاندارد تعریف میشود را  برای تعیین حداکثرجرم بار شده مجاز فنـی، جرمهای حداکثر مجاز به لحاظ فنی، روی محورها و گروه های محور، حداکثر جرم قابل بکسل مجاز فنی و حداکثر جرم بار شده فنی مرکب، ارائه دهد.

6-4-1-2   محاسبات مناسب باید به منظور اطمینان از آنکه الزامات ذیل برای هروضعیت فنی ارضا می شود ، انجام داده شوند . بدین منظور محاسبات می توانند برای بدترین حالت محدود شوند .

6-4-1-3 درالزامات شرایط ذیل علائم  m_i,M _j TM, وMCبه ترتیب پارامترهای زیر را در نظر می گیرند . بدین منظور شرایط بند  6-4 باید ارضا شوند:

M =  حداکثرجرم بار شده مجاز فنی وسیله نقلیه

m_i= حداکثرجرم مجاز فنی روی محورمعین " i" که " i" از 1 تا تعداد کل محورهای وسیله تغییر می کند .

= حداکثرجرم مجاز فنی روی محورتکی یا گروه محورهای معین " j" که "j" از یک تا تعداد کل محورهای تک و گروه های محورتغییر می کند .

TM = حداکثرجرم قابل بکسل مجاز فنی

MC = حداکثرجرم بار شده مجاز فنی مرکب

6-4-1-4 در حالت محورتکی علامت " i" بعنوان یک محورو " j" بعنوان یک گروه از محورها , بوده وطبق تعریف  =m_i  میباشد .     

6-4-1-5  درمورد وسایل نقلیه مجهز به محورهای قابل بارگذاری ، محاسبات مربوط باید با تعلیق محورها ی بار گذاری در وضعیت حرکت معمول ، انجام شود . در مورد وسایل دارای محورهای قابل جمع شدن محاسبات مربوطه در حالتیکه محورها پایین آورده شده ,انجام می شوند.

6-4-1-6 برای گروه  محورها ، سازنده باید قوانین توزیع کلی جرم میان محورهای مورد استفاده گروه را نشان دهد( برای مثال با اعلام فرمول توزیع یا ارائه نمودارهای توزیع)

6-4-1-7 در مورد نیم تریلر ها و تریلر ها ی محور-مرکزی  به منظور انجام محاسبات زیر, نقطه کوپل بعنوان یک محوربا " o" مشخص شده و جرم های مربوطهm_o و  بعنوان حداکثر جرم مجاز فنی نقطه کوپل تریلرتعریف می شود .

6-4-2   الزامات وسایل نقلیه گروه های N,O بجز تریلر های کاروان 1

6-4-2-1   مجموع جرم های  m_i  نباید کمتراز جرم M باشد .

6-4-2-2  برای هر گروه محورمعین نشان داده شده " j " مجموع جرم هایm_i روی محورآن نباید کمتراز جرم باشد . بعلاوه هر یک از جرم هایm_i  نباید کمتر از قسمتی از که روی محور" i " وارد می شود ,باشد( این جرمها بوسیله قوانین توزیع جرم برای گروه محورها تعیین می شود) .

6-4-2-3   مجموع جرم های  نباید کمتر از جرم Mشود .

6-4-2-4 جرم در حال حرکت ، بعلاوه جرم  مربوطه 75 کیلوگرم ضربدر تعداد مسافرین بعلاوه حداکثر جرم مجاز فنی روی نقطه کوپل نباید از جرم M بیشتر شود.

6-4-2-5  وقتیکه وسیله تا جرم M خود مطابق هرکدام ازموقعیتهای مربوطه ارائه شده دربندهای 6-4-2-5-1تا 6-4-2-5-3 بار گذری شود ، جرم مربوط به بار روی محور " i " نباید از جرم m_i  روی آن محوربیشتر شود و جرم مربوط به بار روی محورتکی یا گروه محورهای " j " نباید از جرم  بیشتر شود بعلاوه جرم مربوط به بار روی محور محرک یا مجموع جرم های مربوط به بارهای روی محورهای محرک باید حداقل 25 درصد مقدار M باشد .

6-4-2-5-1    خودروهای بکسل شده و خودروهای موتوری به جز خودروهای بکسل کننده :

6-4-2-5-1-1 توزیع یکنـواخـت جـرم در مورد  خودرهای کامـل یا کـامل شـده بـه استـثنای مـوارد مـــورد اشاره در بند 6-4-2-5-1-2 :وسیله در حال حرکت با یک جرم 75 کیلوگرم واقع بر هر صندلی تاجرم M  خود بار گذاری می شود ،  تا بار بطور یکنواخت روی سطح طراحی شده جهت حمل کالا توزیع شود.

6-4-2-5-1-2  توزیع نهائی جرم ( بار غیر یکنواخت ) در خودروهای غیر کامل یا به منظور حمل بارهای با توزیع غیر یکنواخت : سازنده باید موقعیتهای حداکثر مجاز ممکن مرکز گرانش بار و یا بدنه و یا تجهیزات یا اتصالات داخلی ( مثلا" از 5/0مترتا  3/1متردر جلوی اولین محورعقب ) را اعلام کند.

تصحیح  باید طوری انجام شود که همه موقعیتهای ممکنه مرکز گرانش را پوشش دهد ،خودرو در حال حرکت با قرار دادن جرم 75 کیلوگرم روی هر صندلی مسافر تا جرم M بارگذاری می شود .

6-4-2-5-2  خودروهای بکسل کننده تریلر( کشنده های جاده ای ) و کامیونها نیز می توانند یک تریلر محور- مرکزی را بکسل کنند .

6-4-2-5-2-1 همان محاسباتی که در بند 6-4-2-5-1-1 در مورد خودروهای کامل یا کامل شده به استثنای وسایل نقلیه ویژه یا مانند بند 6-4-2-5-1-2 در مورد خودروهای ناکامل یا مقاصد خاص در همه موارد ممکنه مربوطه ذیل انجام می شوند :

الف) بدون بار روی نقطه کوپلینگ ( به استثنای کشنده های جاده ای که متناسب با جرم ابزار کوپلینگ می باشد که شامل جرم در حال حرکت بر اساس بند 4-5 می باشد)

ب) بار مربوط به حداکثر جرم ابزار کوپلینگ  اعلام شده توسط سازنده در صورتی که نتواند ابزار کوپلینگ را نصب کند, بر اساس نقطه^ء کوپلینگ بکار برده می شود (و از ظرفیت باری کسر میشود )

ج) بار مربوط به حداکثر جرم مجاز فنی که در نقطه کوپلینگ ، اعمال می شود(و از ظرفیت باری کسرمی شود.)

6-4-2-5-3  وسایل بکسل کننده^ء نیم تریلر( کشنده های نیم – تریلر)

6-4-2-5-3-1 در مورد یک خودرو کامل یا کامل شده : کارخانه سازنده باید موقعیتهای نهایی محور چرخ پنجم را بیان کند.  تصحیح باید طوری انجام شود که همه موقعیتهای ممکنه^ء چرخ پنجم خودرو در حال حرکت با جرم 75 کیلوگرم موجود روی هر صندلی مسافر که تا جرم M اش بار گذاری شده است ( با اعمال بار روی محور چرخ پنجم) را بپوشاند .

6-4-2-5-3-2 در مورد یک وسیله ناکامل : تایین صحت و سقم اصلاحات یکسانی طبق بند6-4-2-5-3-1باید بر اساس موقعیتهای ممکنه^ء نهایی محور چرخ پنجم اعلام شده توسط  کارخانه سازنده انجام شوند .

6-4-2-6  وقتیکه وسیله نقلیه گروهN تا جرم M اش بارگذاری شود و محورعقبش ( با علامت " n " بعنوان یک محور) یا گروه عقبی محورها ( با علامت " q " بعنوان گروهی از محورها ) تا جرم m_n یا  , بار گذاری شود ،جرم روی محور فرمان یا محورها نباید کمتر از  20درصد مقدار M باشد.

6-4-2-7      MC  نباید از M+TM بیشتر باشد

6-4- 3     الزامات اتوبوس ها

6-4-3-1    الزامات بندهای 6-4-2-1 تا 6-4-2-3 و بند 6-4-2-7 بکار می روند.

6-4-3-2 جرم خودروی متحرک بعلاوه جرم Q تعریف شده در جدول شماره 1 ضربدر تعداد کل مسافرین بعلاوه حداکثرجرم مـــجاز فنی درنقـطه کوپـلیـنگ ، بــعلاوه جــرم های BX  وB  تعریـف شــده در  بند  6-4-3-3-1 ،نباید از جرم M بیشتر شود

6-4-3-3 وقتیکه خودرو کامل نشده بر اسا س موقعیت معین شده در بند 6-4-2-5-1-2 تا جرم M بار گذاری شود یاوقتیکه وسیله کامل یا کامل شده, در حال حرکت طبق بند 6-4-3-3-1 بار گذاری شود ، جرم مربوط به بار روی هر محورنباید از جرم m_i  روی هر محوربیشتر باشد و جرم متناسب با بار روی  هر محورتکی یا مجموعه محورها نباید از جرم محورروی مجموعه محورها بیشتر شود. بعلاوه جرم مربوط به بار روی محورمحرک یا مجموع جرم ها ، متناسب با بارهای روی محورهای محرک ، باید حداقل 25درصدمقدار  M  باشد .

6-4-3-3-1  وسیله در حال حرکت با جرم Q روی هر صندلی مسافر ، یک عدد SP مربوط به تعداد مسافرین ایستاده با جرم های Q توزیع شده یکنواخت روی سطح مربوط به مسافرین ایستاده S_{1 ،} یک جرم معادل  B کیلوگرم توزیع شده یکنواخت در قسمت بار و در صورت لزوم جرمی  معادل با BX کیلوگرم روی سقف سطحی که برای حمل چمدان در نظر گرفته شده بار گذاری می شود،بطوری که :

S₁                         مساحت جهت ایستادن مسافرین می باشد .

SP که توسط سازنده معلوم می شود نباید از مقدار S₁/Ss_p  بیشتر باشد که Ss_p فضای  معمول فراهم شده برای یک مسافر ایستاده بر اساس جدول زیر می باشد .

 B(کیلوگرم)  که توسط کارخانه سازنده معلوم می شود، مقدار آن نباید کمتراز V×100V) حجم کلی بخش های اسباب و چمدان بر حسب  متر مکعب است) باشد .

     BX که توسط کارخانه سازنده معلوم می شود باید بار اعمالی ویژه ای که کمتر از75 کیلوگرم بر مترمربع  نیست ,تمام سطح سقف در نظر گرفته شده برای حمل بار و چمدان اعمال شود.

مقادیر Q و Ss_p در جدول شماره 1 آمده است .

جدول شماره 1 – مقادیر Q  و Ss_p

کلاس خودرو	Q جرم یک مسافر (کیلوگرم)	( مسافر / مترمربع ) Ssp فضای معمول برای هر مسافر ایستاده
کلاس    ( 2)  1,A	68	25/0
کلاس 2	(1)  71	15/0
کلاس    3 وB	(1)  71	بدون مسافر ایستاده
(1) شامل 3 کیلوگرم برای چمدان دستی (2) اگر یک وسیله ازکلاس 2 یا کلاس3 یا کلاس B بعنوان یک وسیله کلاس 1 یا کلاس A نیز تایید شود ، جرم اثاثیه حمل شده درقسمت بار که تنها از خارج خودرو , قابل دسترس است , جهت تایید کلاسهای اخیر بکار می رود.

6-4-3-4   وقتی که خودرو در حال حرکت طبق بند 6-4-3-3-1 بار گذاری شود جرم مربوط به  بار روی محورجلو یا گروه محورها نباید کمتر از درصد M موجود در جدول شماره 2  باشد :

جدول شماره 2 – شرایط بارگذاری

شرایط بار گذاری	کلاس 1 وA		کلاس 2		کلاس 3 وB
	صلب	مجزا	صلب	مجزا	صلب	مجزا
بدون بار	20	20	25	20	25	20
با بار	25	20	25	20	25	20

 6-4-4   الزامات وسایل گروهM3,M2 ( به استثنای اتوبوس ها) و برای کاروان های تریلر

الزامات بندهای  6-4-2-1 تا 6-4-2-4 و بند 6-4-2-7 اعمال می شوند . بعلاوه وقتیکه خودرو کامل نشده بر اساس موقعیت تعیین شده در بند  6-4-2-5-1-2تا جرم M بار گذاری شود یا وقتیکه خودرو کامل یا کامل شده در حال حرکت  طبق استاندارد ملی ایران به  شماره ....1 تا جرم M  بار گذاری شود ، جرم متناسب با بار روی هر محورنباید از جرم m_i روی این محوربیشتر شود و جرم مربوط به بار روی محورتکی یا روی گروه محورها نباید از جرم  روی این گروه از محورها بیشتر شود . بعلاوه جرم مربوط به بار روی محورمحرک یا مجموع جرم های مربوط به بارهای روی محورهای محرک باید حداقل25 درصد مقدار M شود .

6-5 شرایط صحت و سقم برای طبقه بندی یک خودرو بعنوان یک خودروی غـیر جاده ای(طبق  استاندارد ملی شماره........ 2 )

6-5-1 اگر خودرو کامل یا کامل شده یا خودروی بکسل کننده نیم تریلر( کشنده نیم – تریلر) بدون چرخ پنجم بر اساس الزامات موجود در استاندارد ملی ایران به شماره ....3 بعنوان یک خودروی غیر جاده ای در نظر گرفته شود ،خدمات فنی باید تاییدیه صادر کند .

6-5-2 برای سایر وسایل نقلیه ناکامل دیگر ، این تاییدیه تنها به درخواست کارخانه سازنده صورت می گیرد.

6-6    قابلیت مانور

6-6-1 هر خودرو و هر نیم تریلر باید قادر به مانور در هر جهتی را در یک مسیر دایره کامل ( 360 درجه) درون ناحیه تعریف شده توسط دو دایره هم مرکز باشد . که دایره بیرونی دارای شعاع 5/12 مترو دایره داخلی دارای شعاع 3/5 متربدون توجه به  خارجی ترین نقاط بیرونی ( با استثناء قسمتهای  برآمده تشریح شده برای عرض   خودرو دربند 4-4-2 )که در خارج محیط دایره تصویر می شوند.

برای خودروها ی موتوری و نیم تریلرها با ابزار بالا بر محور(به بند 4-14مراجعه گردد) این شرط نیز با محورهای بالا رفته ( به بند 4-14 مراجعه گردد) بکار می رود .     

الزامات فوق الذکر باید به قرار زیر مورد تایید قرار گیرد.

6-6-1-1     خودروها ی موتوری

بیرونی ترین نقطه جلوی خودروها  باید در امتداد مسیر دایره بیرونی باشد (به شکل شماره 1 مراجعه شود.)

6-6-1-2     نیم – تریلر ها

 نیم تریلر وقتی طبق بند 6-6-1  می باشد که فاصله بین دو محور بزرگتر از مقدار زیر نباشد:

که L عرض نیم – تریلر، (فاصله بین دو محور) می باشد که در این بخش بعنوان فاصله محور پین اصلی چرخ پنجم نیم – تریلر تا خط مرکزی محورهای بوگی بدون فرمان, اندازه گیری می شود. اگر یک یا چند محور( های) بوگی بدون فرمان ، یک ابزار بالا برنده محور(به بند 4-14مراجعه شود.) داشته باشند فاصله بین دو محوربا محور(های) پایین آورده شده / بالا برده شده ، هر کدام بلندتر باشد ، در نظر گرفته می شود. در صورت تردید آزمون باید بر طبق بند 6-6-1 انجام گیرد.

6-6-2 الزامات اضافی وسایل گروه های M2 یا M3 و N

وقتیکه خودرو ثابت باشد و چرخهای فرمان داده شده طوری تنظیم شوند که اگر وسیله حرکت کند ،خارجی ترین نقطه جلوی آن دایره ای به شعاع 12/5 مترترسیم کند ، باید یک صفحه عمودی مماس بر کنار خودرو که بطرف بیرون خودرو نمایان است , توسط رسم یک خط برروی زمین ایجاد شود . در مورد خودروهای مفصل دارد ( دو کابین ) گروه M₂ یا M ₃ دو قسمت صلب باید نسبت به صفحه تنظیم شوند.

وقتیکه وسیله نقلیه و یا هر سمت دیگر دایره به شعاع 5/12مترحرکت می کند ، قسمتی از آن نباید بیشـــتر از8/0 متر(به شکل شماره 2 مراجعه شود ) در مورد یک خودرو صلب یا بیشتر از 2/1 متر (به شکل شماره3 مراجعه شود) در مورد یک خودرو مجزا شده گروهM₂ یا M₃ به سمت بیرون از صفحه عمودی حرکت  کند . برای وسایل با یک ابزار محور– بالابر ، این شرایط نیز با محور(های) در موقعیت بالا برده شده( به بند  4-14 مراجعه شود ) اعمال می شوند .

در خودروهای گروهN با محورهای  قابل جمع شدن در وضعیت بالا رفته یا محورهای قابل بار گذاری در حالت بدون بار گذاری به جای 8/0 متر از 1 متر استفاده میشود.

6-6-3  الزامات بندهای  6-6-1 و 6-6-2 نیز می توانند به درخواست  کارخانه سازنده توسط محاسبه معادل مناسب یا نمایش هندسی تایید شوند.

شکل شماره 1- ابعاد خودروهای موتوری

شکل شماره 2- ابعاد تریلرها و وسایل نقلیه معین

شکل شماره 3-  ابعاد تریلرها و وسایل نقلیه معین

6-6-4  در مورد خودروهای  ناکامل ، سازنده باید حداکثر ابعاد مجاز که خودرو جهت  الزامات  بندهای   6-6-1 و 6-6-2 طی آن بازرسی شده را اعلام کند .

6 -7    الزامات اضافی خودروهای گروه های M3,M2

حداکثرجرم قابل بکسل مجازفنی نباید از 3500 کیلوگرم بیشتر شود .

6-8  حداکثر جرم مجاز فنی در نقطه کوپلینگ خودروها و  راهنمای نصب کوپلینگ ها

6-8-1 حداکثرجرم مجاز فنی روی نقطه کوپلینگ یک خودروی موتوری طراحی شده برای بکسل کردن یک تریلر محور - مرکزی و با حداکثر جرم قابل بکسل مجاز فنی بیشتر از  5/3تن، باید حداقل معادل 10درصد حداکثرجرم قابل بکسل مجاز فنی اش  یا  1000 کیلوگرم باشد(هر کدام که کوچکتر است) بعلاوه برای خودروهای موتوری به جز خودروهای بکسل کننده، جرم ابزار کوپلینگ اگر توسط سازنده نصب شود یا حداکثرجرم مجاز ابزار کوپلینگ اگر توسط سازنده نصب نشود, نیز باید اعلام شود.

6-8-2 حداکثرجرم مجاز فنی روی نقطه کوپلینگ خودروهای موتوری طراحی شده برای بکسل کردن یک تریلر محور - مرکزی و با حداکثر جرم قابل بکسل مجاز فنی که بیشتر از 5/3 تن نباشد ، باید حداقل معادل4درصد ازحداکثرجرم بارگیری شده مجاز فنی یا 25 کیلوگرم باشد (هر کدام که کوچکتر باشد).

بعلاوه برای خودروهای موتوری  به استثنای  خودروهای بکسل کننده، اگر توسط کارخـانه سـازنده نصب شود، جرم ابزار -کوپلینگ و یا اگر توسط سازنده نصب  نشود حداکثر جرم مجاز ابزار کوپلینگ نیز اعلام شود .

6-8-3 در مورد خودروی موتوری با حداکثر جرم بارگیری شده مجاز فنی کمتر از5/3 تن کارخانه سازنده باید در کاتالوگ خود شرایط اتصال ابزار کوپلینگ به خودرو را مشخص کند .

جائیکه شرایط فوق اتفاق می افتد ، باید شامل حداکثر جرم مجاز فنی در نقطه کوپلینگ خودرو ، حداکثر جرم مجاز ابزار کوپلینگ ، نقاط نصب  ابزار کوپلینگ روی خودرو وحداکثر بیرون زدگی مجاز ابزارکوپلینگ باشد .

6-9    قابلیت شروع حرکت در سربالائی (تپه)¹

خودروهای بکسل کننده تریلر و بار گذاری شده تا  حداکثر جرم بارگذاری شده مجاز فنی مرکب خود ، باید قادر به راه اندازی 5 بار درظرف 5 دقیقه در یک سربالایی تپه ای با حداقل شیب12درصد باشد .

6-10   نسبت قدرت موتور / حداکثر جرم

خودروهای موتوری باید  دارای حداقل قدرت خروجی موتور 5 کیلووات به ازای هرتن حداکثرجرم بارگذاری شده مجازفنی مرکب باشد . قدرت موتور مطابق با شرایط استاندارد ملی ایران به شماره..... 1اندازه گیری می شود.

6-11  شرایط مربوط به هم ارزی بین تعلیق غیر بادی بخصوص و سیستم های تعلیق بادی برای محور(های) محرک خودرو .

6-11-1  خدمات فنی باید هم ارزی یک تعلیق غیر بادی را با یک تعلیق بادی محور( های) محرک را به درخواست کارخانه سازنده تصویب کند .

به منظور تعیین معادل تعلیق هوا ،یک تعلیق غیر هوایی باید  با شرایط زیر موافق باشد :

6-11-1-1 در مدت نوسان عمودی جرم فنردار آزاد گذرای با فرکانس پایین و با حالت ارتعاش گذرای آزاد که  بالای یک محورمحرک یا گروه محورها ، فرکانس انــدازه گیری شده و میرایی سیستم با تعلیق حامل بار حداکثر، باید در محدوده تعریف شده دربندهای  6-11-1-2تا  6-11-1-5 قرار بگیرد .

6-11-1-2 هر محورباید دارای کمک فنرهای هیدرولیکی باشد. در حالت مجموعه محورها , کمک فنر باید به گونه ای قرار گیرند تا نوسان گروه محورها حداقل شود.

6-11-1-3 نسبت میانگین میرایی D_m باید بیشتر از 20درصد میرایی بحرانی در شرایط عادی تعلیق  با کمک فنرهای هیدرولیکی باشد .

6-11-1-4  نسبت میرایی تعلیق D_r  در حالتیکه تمام کمک فنرهای هیدرولیکی برداشته شده و یا تخلیه شده اند نباید بیشتر از50درصد مقدارD_m باشد .

6-11-1-5 فرکانس جرم معلق فنر بالای محورمحرک یا گروه محورهای در حال نوسان آزاد عمودی گذرا ، نباید بیــــشتر از 2هرتزشود.

6-11-1-6  فرکانس و میرایی تعلیق در بند 6-11-2 تعریف میشوند . روش های آزمون اندازه گیری فرکانس و میرایی دربند 6-11-3 موجود می باشد .

6-11-2 تعریف فرکانس ومیرایی

در این تعریف جرم فنر بندی شده بالای محورمحرک یا گروه محورها ،M کیلوگرم در نظر گرفته میشود . محوریا گروه محورها ،  دارای یک سفتی عمودی کلی بین سطح جاده و جرم فنر بندی شده k  بر حسب نیوتن بر متر و یک ضریب میرایی C  بر حسب نیوتن ثانیه بر متر دارد . تغییر مکان عمودی جرم فنر بندی شده ، z می باشد . معادله حرکت نوسان آزاد جرم فنر بصورت زیر می باشد .

فرکانس نوسان جرم  فنر بندی شده ( HZ) F بصورت زیر می باشد .

میرایی،  هنگامی بحرانی است که C= C0 باشد

بطوری که

نسبت میرایی درحالت بحرانی  می باشد .

در طی نوسان گذرای جرم معلق، حرکت عمودی جرم از یک مسیر سینوسی میرا تبعیت خواهد کرد( به شکل شماره   5مراجعه شود ). فرکانس می تواند با اندازه گیری  زمان چند سیکل نوسانی قابل مشاهده ، برآورد شود . میرایی می تواند با اندازه گیری حداکثر ارتفاع های متوالی نوسان در یک جهت بر آورد شود. اگرحداکثر دامنه های سیکل های اول و دوم نوسان A₂,A₁ باشند  ، نسبت میرایی D بصورت ذیل می باشد.

"ln " لگاریتم طبیعی نسبت دامنه می باشد .

6-11-3  روش آزمون

برای تعیین نسبت میرایی D_m ، نسبت میرایی D_r در حالیکه کمک فنرهای هیدرولیکی برداشته شده اندو فرکانسF تعلیق بوسیله آزمون  خودرو بار گذاری شده به یکی از صورتهای زیر است:

الف) در سرعت پایین)15)کیلومتر بر ساعت برروی  یک گام 80  میلی متری طبق منحنی نشان داده شده درشکل شماره 4 رانده می شود . نوسان گذرا  از نظر فرکانس تحلیل می شود و میرایی بعد از اینکه چرخ های محور محرک گام را تمام کردند اتفاق می افتد؛ یا

ب) توسط شاسی آن به پایین کشیده می شود، بطوریکه بار  محورمحرک ، 5/1 برابر حــداکثر استاتیکی آن می باشد . خودروپایین نگهداشته ، بطور ناگهانی آزاد می شود و نوسان بعدی آنالیز می شود ؛ یا

ج) توسط شاسی اش به بالا کشیده می شود بنابراین جرم معلق 80 میلیمتربالای محورمحرک برده می شود. خودرو بالا برده شده ناگهان آزاد می شود و نوسان بعدی تحلیل می شود؛ یا

 د) تحت روش های دیگری که توسط کارخانه سازنده جهت تامین نظر خدمات فنی تایید شده قرار می گیرد.

وسیله نقلیه باید  مجهز به مبدل انرژی جابجایی عمودی بین محورمحرک و شاسی , دقیقا در بالای محور محرک باشد . از طرح ، بازه زمانی بین پیکهای تراکم اول و دوم را می توان برای بدست آوردن میرایی اندازه گیری کرد . برای گروه  محورهای محرک دوقلو ، مبدل های انرژی جابجایی عمودی ، باید بین همه محور محرک و شاسی دقیقا"در بالای آن قرار گیرد . لاستیکها باید تا فشار مناسب (سفارش شده توسط  کارخانه سازنده جهت انجام آزمون جرم وسیله) ، باد شوند .

آزمون تایید هم ارزی تعلیق ها ، درحداکثر جرم مجاز فنی روی محور یا گروه محورها صورت گرفته  و فرض می شود که هم ارزی تمام جرم های پایین تر را نیز در بر می گیرد.

35

350 2300 شکل شماره 4- مراحل آزمون های تعلیق شکل شماره 5- یک پاسخ گذرای میرا شده پیوست الف مدرک اطلاعاتی در رابطه با تایید نوع خودرو (الزامی) اطلاعات زیر اگر قابل کاربرد باشد ، باید بصورت سه نسخه ای و شامل فهرست مطالب تهیه شود . همه نقشه ها باید در مقیاس متناسب و با جزییات کافی روی یک مدل با حداکثراندازه A4(297×210میلیمتر) به شکل A4 تهیه شوند . عکسها باید جزییات کافی رانشان دهند . اگر سیستم ها ، اجزاء یا واحدهای فنی مجزا کنترلهای الکترونیکی دارند ، اطلاعات عملکردشان باید تهیه شود . 1 کلیات 1-1 ساخت ( نام تجاری سازنده ):........... 1-2 نوع وسیله نقلیه......... 1-2-1 نام ( های ) تجاری:..... 1-3 وسیله تشخیص ، اگر روی وسیله حک شده باشد... 1-3-1 محل پلاک..... 1-4 گروه خودرو:........... 1-5 نام و نشانی کارخانه سازنده :... 1-6 محل پلاک ها, نوشته ها و نصب آنها :... 1-6-1 روی شاسی:............ 1-6-2 روی بدنه خودرو:............. 1-7 نشانی (های ) کارگاه (های) مونتاژ:......... 2 مشخصات کلی ساخت خودرو 2-1 عکس ها و یا نقشه های معرف خودرو 2-2 نقشه ابعادی کل خودرو:......... 2-3 تعداد محورها و چرخ ها 2-3-1 تعداد و موقعیت محورهای با چرخهای دوتایی1 :... 2-3-2 تعداد و موقعیت محورهای فرمان داده شده : 2-3-3 محورهای قدرتی ( تعداد ، موقعیت ، اتصال):.... 2-4 شاسی ( اگر باشد ) ( نقشه کلی):.......... 2-5 موقعیت وآرایش موتور 2-6 اتاقک راننده ( دماغه دار ویا بدون دماغه ):...... 2-7 اگر خودروی موتوری نیم – تریلر ها , تریلرهای دیگر را بکسل می کند و اگرتریلر ,نیمه تریلر یا تریلر باشد که دارای میله کشش است ویا تریلر محور – مرکزی و نیز اگر خودرو برای حمل کالائی که باید دمای آن کنترل شود ، طراحی می شود , باید مشخص گردد. 3 جرم ها و ابعاد ( بر حسب میلیمتر و کیلوگرم) ( با در نظر گرفتن نقشه های کاربردی) 3-1 فاصله های بین محور(کاملا" بار گذاری شده ):........ 3-1-1 در مورد نیم – تریلر ها..... 3-1-1-1 فاصله بین محورپین اصلی چرخ پنجم و عقب نیم تریلر:..... 3-1-1-2 حداکثرفاصله بین محور پین اصلی چرخ پنجم و هر نقطه ای در جلوی نیم – تریلر: ... 3-1-1-3 فاصله بین محورهای نیم تریلر که در بند 6-6-1-2 تعاریف این استاندارد تعریف میشود: .......... 3-2 در مورد وسایل بکسل کننده نیم تریلر:.... 3-2-1 بارچرخ پنجم ( حداکثر و حداقل ، مقادیر مجاز را در مورد خودرو ناکامل نشان می دهد)................. 3-2-2 حداکثر ارتفاع چرخ پنجم ( استاندارد شده ):.... 3-3عرض محورها :....... 3-3-1 عرض هر محورفرمان پذیر:..... 3-3-2 عرض همه محورهای دیگر:.......... 3-3-3 عرض پهن ترین محورعقب:....... 3-4 دامنه ابعاد (کلی) وسیله:........ 3-4-1 برای شاسی بدون بدنه خودرو:......... 3-4-1-1 طول:........... 3-4-1-1-1 حداکثرطول مجاز .......... 3-4-1-1-2 حداقل طول مجاز...... 3-4-1-2 عرض ............ 3-4-1-2-1 حداکثرعرض مجاز :....... 3-4-1-2-2 حداقل عرض مجاز: ............ 3-4-1-3 ارتفاع (درحال حرکت) ( برای تعلیق قابل تنظیم،ارتفاع در حال حرکت عادی را بیان می کند. ) : 3-4-1-4 پیشامدگی جلو :...... 3-4-1-5 پیشامدگی عقب:.......... 3-4-1-5-1 پیشامدگی مجاز حداقل و حداکثر نقطه کوپلینگ: 3-4-1-6 موقعیتهای مجاز نهایی مرکز گرانش بدنه و / یا انطباقات داخلی و/ یا تجهیزات و / یا بار: ..... 3-4-1-7 فاصله بین محورها( اگر چند محوره باشد ) :......... 3-4-2 برای شاسی با بدنه خودرو: 3-4-2-1 طول: 3-4-2-1-1 طول ناحیه بار گذاری: 3-4-2-2 عرض 3-4-2-2-1 ضخامت دیواره ( در مورد خودروهای ویژه طراحی شده برای حمل کالا با دمای کنترل شده) ................. 3-4-2-3 ارتفاع ( در حال حرکت ) ( در تعلیق قابل تنظیم نشانگر،ارتفاع درحال حرکت عادی است) :.. 3-4-2-4 پیشآمدگی جلو :.......... 3-4-2-5 پیشآمدگی عقب:......... 3-4-2-6 موقعیتهای مجاز نهایی مرکز گرانش ظرفیت باری ( در حالت بار غیر یکنواخت): ........ 3-4-2-7 فاصله بین محورها ( اگر چند محوره باشد ):........ 3-5 جرم خودرو با بدنه و با ابزار کوپلینگ در مورد وسیله بکسل کننده در حال حرکت به استثنای گروه M1 یا جرم شاسی با اتاقک اگر سازنده, بدنه و/ یا ابزار کوپلینگ ( شامل سیال خنک کن ، روغن ها، سوخت 100درصد ،مایعات دیگربجز آب مورد استفاده ، ابزار آلات ، چرخ یدکی و راننده و برای اتوبوس ها ، جرم خدمه ( 75 کیلوگرم) اگر یک صندلی برای خدمه در وسیله وجود دارد ) را متصل نکند: ........ 3-5-1 توزیع این جرم در میان محورها و در مورد یک نیم تریلر یا تریلر محور – مرکزی بار روی نقطه کوپلینگ:........... 3-6 حداقل جرم خودرو کامل شده که توسط سازنده در مورد یک خودرو ناکامل اعلام می شود : 3-6-1 توزیع جرم بین محورها و در مورد یک نیم تریلر یا تریلر محور- مرکزی ، بار روی نقطه کوپلینگ ....... 3-7 حداکثرجرم بار شده مجاز فنی اعلام شده توسط کارخانه سازنده:..... 3-7-1 توزیع این جرم در میان محورها و در مورد یک نیم – تریلر و تریلر محور- مرکزی ، بار روی نقطه کوپلینگ: 3-8 حداکثر جرم مجاز فنی روی هر محور : 3-9حداکثر جرم مجاز فنی روی هر گروه از محورها 3-11 حداکثر جرم قابل بکسل مجاز فنی خودرو. 3-10-1 تریلر با میله کشش:........... 3-10-2 نیم – تریلر:............. 3-10-3 تریلر محور – مرکزی : 3-10-3-1 حداکثر نسبت برآمدگی کوپلینگ نسبت به فاصله بین دو محور:........ 3-10-4 حداکثرجرم بار شده مجاز فنی مرکب:......... 3-10-5 حداکثر جرم تریلر بدون ترمز:......... 3-11 حداکثرجرم مجاز فنی روی نقطه کوپلینگ:........ 3-11-1 خودرو ی موتوری:........... 3-11-2 نیم – تریلر یا تریلر محور - مرکزی: 3-12 حداکثرجرم مجاز ابزار کوپلینگ ( اگر توسط کارخانه سازنده اعلام نشود ):.... 3-12-1 نسبت قدرت موتور به حداکثرجرم بار گذاری شده مجاز فنی مرکب ( بر حسب کیلو وات بر کیلوگرم) ( که در بند 6-10 تعاریف این استاندارد تعریف میشود) 3-13حداکثرجرم های مجاز کاری یاثبت شده ( اختیاری : هنگامیکه این مقادیر داده می شوند ،باید بر اساس الزامات بند 4 تایید شوند ):. 3-13-1 حداکثر جرم بار شده مجاز کاری یا ثبت شده 3-13-2 حداکثرجرم بار شده مجاز ثبت شده یادرحین کارمورد نظر روی هر محورو در مورد یک نیم تریلریا تریلرمحور – مرکزی بار مورد نظر روی نقطه کوپلینگ که توسط سازنده اعلام می شود( اگر کمتر از حداکثر جرم مجاز فنی روی نقطه کوپلینگ آنها باشد) ..... 3-13-3 حداکثرجرم مجاز ثبت شده یادر حین کار مورد نظر روی هر گروه محور........ 3-13-4 حداکثرجرم مجاز قابل بکسل ثبت شده یا در حین کار 3-13-5 حداکثرجرم مجاز ثبت شده یا درحین کارمرکب 4 محورها 4-1 توصیف هر محور: 4-2 ساخت 4-3 نوع 4-4 محور(های) قابل جمع شدن :...... 4-4-1 محل ، ساخت و نوع 4-5 محور(ها ی) قابل بار گذاری :.... 4-5-1 محل ، ساخت و نوع 5 تعلیق 5-1 نقشه تعلیق: 5-2 نوع و طراحی تعلیق هر محوریا گروه محورها یا چرخ:......... 5-2-1 تنظیم سطح : بله / خیر 5-2-2 تعلیق بادی برای محور(های) محرک: بله / خیر 5-2-2-1 تعلیق محور(های) محرک معادل با تعلیق بادی: بله / خیر 5-2-2-2 فرکانس و میرایی نوسان طبیعی جرم معلق مشخصات بخش های فنر بندی تعلیق ( طراحی ، ویژگی مواد و ابعاد ):...... 5-4 میله موج گیر1 : بله / خیر 5-5 کمک فنر2 : بله / خیر 5-5-1 محور2:.......... 5-6 تایرها و چرخ ها 5-6-1 ترکیب تایر/ چرخ ( برای تایرها تعیین اندازه ، حداقل ظرفیت بار، نشانه مربوط به گروه حداقل سرعت اعلام شده و برای چرخ ها اندازه ( های) طوقه و نامیزانی ( ها ) بیان می شود ) :......... 5-6-1-1 محور1 محور2 .... و غیره 5-6-2 فشار ( های ) تایر که توسط سازنده وسیله توصیه می شود:...... کیلو پاسکال 6ترمزها 6-1 کنترل و انتقال سیستم های ترمز تریلی در وسایل طراحی شده برای بکسل کردن یک یدک کش: 7 بدنه خودرو 7-1 نوع بدنه خودرو:....... 7-2 صندلی ها 7-2-1 تعداد7-2-2 موقعیت و ترتیب:.......... 7-3 پلاکهای قانونی :...... 7-3-1 عکس ها و / یا نقشه ها ی محل پلاکهای موجود در نوشته ها و شماره شاسی:.... 7-3-2 عکس ها و / نقشه های بخش رسمی پلاکها و نوشته ها ( مثال کامل شده با ابعاد):.... 8 اتصالات بین وسایل بکسل کننده و تریلرها و نیم تریلرها 8-1 کلاس و نوع ابزار( های) کوپلینگ 1که متصل شده یا متصل می شود :......... 8-2 مشخصات اتصالی S,U,D و V ابزار (های) کوپلینگ متصل شده یا حداقل مشخصات S,U,D و Uابزار(های) کوپلینگ که متصل می شود :..... دکا نیوتن 8-3 دستورات نحوه اتصال کوپلینگ به خودرو و عکس ها و نقشه های نقاط ثابت در خودرو که توسط کارخانه سازنده اعلام می شود ، اطلاعات اضافی ، اگر استفاده از نوع کوپلینگ به انواع خاصی از خودرومحدود شود .. 8-4 اطلاعات مربوط به قلابهای بکسل و صفحات نصب 9 شرایط ویژه اتوبوسها 9- 1 کلاس اتوبوس:......... 9-2 تعداد محل های ایستادن:.... 9-3 تعداد مسافرین و صندلی های خدمه: 9-3-1 صندلی خدمه : بله / خیر 9-4 حجم بخش اثاثیه:.........متر مکعب 9-5 سطح حمل اثاثیه روی سقف :..... متر مربع. اطلاعات اضافی در مورد وسایل غیر جاده ای - برای شاسی بدون بدنه خودرو -زاویه ورود : ....... درجه -زاویه انحراف : ... درجه - فاصله از زمین که دراستاندارد ملی شماره.....1 تعریف میشود. - بین محورها - زیر محور(های) جلو زیر محور(های) عقب:........ - زاویه شیب2:....... درجه - برای شاسی با بدنه خودرو - زاویه ورود : ... درجه - زاویه انحراف : ..... درجه - فاصله از زمین(که در استاندارد ملی شماره...1 تعریف می شود .) -بین محورها -زیر محور(های) جلو - زیر محور(های) عقب:............ - زاویه شیب :... درجه - قابلیت راه اندازی تپه ای ( وسیله تکی ..... درصد ) قفل دیفرانسیل: بله / خیر/ اختیاری ISLAMIC REPUBLIC OF IRAN Institute of Standards and Industrial Research of Iran ISIRI NUMBER _6500 _ Road vehicles - Masses and dimension of motor vehicles of category M1 -Specification 1st. Revision مراجعه گردد.70/156/EEC از استاندارد A )I I 1- تا تدوین استانداردملی ایران به فصل ( 1-vehicle motor 2- تا زمان تدوین استاندارد ملی از فصل II دستورالعمل 70/150/EEC استفاده شود. 3 -lorry 4 -Towing vehicle 5 -Trailer towing vehicle road tractor 6 -semi-trailer towing vehicle( semi-trailer tractor ) 7-Bus or coach 1 -Articulated bus or coach 2 -Double-deck bus or coach 1- towed vehicle 2- semi-trailer 3- Drawbar 4 –dolly axle 5 -center- axler trailer 1 - Group of axles 2 - bogie 3 -two-axle group 4 -tandem 5 - solo axle 6 - vehicle dimension 7 -vehicle lenght 8 – تا تدوین استاندارد ملی ایران به استاندارد 1978-612 ISO مراجعه گردد. 1 - ram rubber 2 –vehicle width 3 – تا تدوین استاندارد ملی ایران به استاندارد 1978-612 ISO مراجعه گردد. 4 - تا تدوین استاندارد ملی ایران به استاندارد 91/226/EEC مراجعه گردد. 1 - vehicle height 2- تا تدوین استاندارد ملی ایران به استاندارد 1978-612 ISO مراجعه گردد. 3 - aerial 4 - length of the loading area 1 - )M( technically permissible maximum laden mass 2 -تا تدوین استاندارد ملی ایران به فــــصل II استاندارد 70/156/ EEC مراجعه گردد. 3 –) m(Technically permissible maximum mass on the axle 4 -)M ( (Technically permissible maximum mass on a group of axle 5 - Towable mass 1 - ) TM ((Technically permissible maximum towable mass ( 2 - )MC( combination 3 - Axle -lift device 1 -retractable axle 2 -loadable axle 3 – Air suspesion 4 - vehicle type مراجعه گردد.70/150/EEC استاندارد II 5- تا تدوین استاندارد ملی ایران به فصل 6 - self supporting body 7 -single/ double deck استفاده شود.96/53/ EEC استاندارد I 1- تا زمان تدوین استاندارد ملی از بخش 1–king-pin مراجعه گردد .96/53/ EEC استاندارد I تا تدوین استاندارد ملی ایران به بخش 1-6 از فصل -2 3-Superstructures 1- trailer caravans مراجعه گردد. 92/21/EEC استاندارد II 1- تا زمان تدوین استاندارد ملی ایران به پیوست فصل مراجعه گردد. 92/21/EEC 2- تا تدوین استاندارد ملی ایران به استاندارد مراجعه گردد.70/156/EEC3 - تا تدوین استاندارد ملی ایران به فصل 2 استاندارد 1- Hill- starting ability مراجعه گردد. 70/1269/ EEC استاندارد تا تدوین استاندارد ملی ایران به 1- 1 -doble wheels 1 - stabilizer 2 - shock absorber 1- Coupling devices مراجعه گردد.70/156/ EEC استاندارد II از فصل A1- تا تدوین استاندار ملی ایران به بند 4- 5 قسمت 2 –Ramp Angle